woensdag 21 september 2022

Wat hebben we geleerd over de kwaliteit van het binnenklimaat tijdens de coronapandemie?

Marcel van Kesteren
gemiddelde leestijd 4 minuten
Een goede luchtkwaliteit in een ruimte is noodzakelijk voor je gezondheid. Door de jaren heen zijn er aanbevelingen gedaan en voorschriften opgesteld voor de binnenluchtkwaliteit. Vóór het uitbreken van de wereldwijde COVID-19-pandemie werden deze adviezen en richtlijnen echter vaak verwaarloosd. In dit blog ga ik in op de belangrijkste lessen die we hebben geleerd tijdens de pandemie over de invloed van de luchtkwaliteit op onze gezondheid en hoe je komt tot betere monitoring en controle van de binnenluchtkwaliteit in de toekomst.
Mondkapjes dragen - maar in wat voor omgeving?

Weet je het nog? Tijdens de COVID-19-pandemie wasten we onze handen stuk, droegen we een mondkapje en hielden we afstand van elkaar. Heel belangrijk, maar er werd geen rekening gehouden met het effect van de binnenluchtkwaliteit op de overdracht van het coronavirus. Dit was voor verschillende HVAC-organisaties wereldwijd, zoals het Europese REHVA, de aanleiding om te onderzoeken hoe we het binnenmilieu gezonder konden maken.

Op basis van hun studies hebben deze organisaties een 4-stappenplan opgesteld voor het verbeteren van de luchtkwaliteit binnenshuis in openbare gebouwen, winkels en het openbaar vervoer om de gezondheid van mensen te verbeteren en de verspreiding van het coronavirus (of andere ziekten) zo veel mogelijk te voorkomen.

Vier stappen voor een gezonder binnenklimaat

1. Maximaliseer 24/7 de ventilatie met 100% gezonde lucht
De eerste stap naar een betere binnenluchtkwaliteit is het maximaliseren van het gebruik van ventilatie. HVAC-organisaties suggereerden dat ventilatie te allen tijde 100% verse lucht moet gebruiken. Het werd echter een uitdaging om een evenwicht te vinden tussen de verhoogde behoefte aan verse lucht en de energie-efficiëntie.

2. Verhoog het filtratieniveau en voeg draagbare luchtreinigers toe met HEPA- of hoge MERV-filters
De filters reinigen de lucht en voorkomen de verspreiding van deeltjes, zoals virussen. Ook kunnen ze de lucht zuiveren van andere schadelijke stoffen, zoals gassen en vervuiling door buitenverkeer.

3. Gebruik ultraviolette straling
Gebruik UV-straling om ziektekiemen te verwijderen uit de luchtkanalen, luchtbehandelingskasten of kamers. Voeg ventilatoren en UV-lampen toe en plaats deze in ruimtes waar veel mensen samenkomen. UV-straling is een effectieve manier om bacteriën op oppervlakken te doden.

4. Houd temperatuur en vochtigheid op een optimaal niveau
Uit de onderzoeken blijkt dat de optimale luchtvochtigheid binnenshuis 40-60 % (RV) is. De juiste temperatuur en luchtvochtigheid spelen een belangrijke rol bij het voorkomen van de verspreiding van virussen. Pas indien nodig de temperatuur en vochtigheid aan op het optimale niveau.

Meet en pas de lucht binnenshuis aan

Het is duidelijk dat we volop kunnen profiteren van een optimale binnenluchtkwaliteit door te starten met actieve monitoring. Realtime observatie van virusconcentraties is echter een uitdaging en duur. Het wordt gedaan in laboratoria en (productie)locaties waar de concentratie van virussen een belangrijke variabele is, maar niet in openbare gebouwen, het openbaar vervoer etc. In plaats daarvan is het mogelijk om de parameters te monitoren die de verspreiding van virussen beïnvloeden, zoals temperatuur, vochtigheid, fijnstof en ruimtebezetting.

Verbeter de ventilatie-efficiëntie in evenwicht met energie-efficiëntie

Als het onmogelijk is om de ventilatie zo in te stellen dat deze volledig met verse lucht werkt, dan is het noodzakelijk om een on-demand regeling te gebruiken op basis van CO2-niveaus. Houd er rekening mee dat CO2een indicator is van menselijke aanwezigheid in gesloten ruimtes, aangezien weCO2 uitademen. Als de CO2-concentratie stijgt, moet de controller de klep meer openen en de ventilator versnellen om de luchtkwaliteit te verbeteren.

In sommige van onze producten betstaat de mogelijkheid middels een schema voor het plannen van 24/7 controle; je kunt dan bijvoorbeeld het systeem als volgt instellen: 100 % ventilatie met verse lucht, twee uur vóór het gebruik van een ruimte, tijdens de bezetting van de ruimte en twee uur erna.

Op deze manier is het mogelijk om energie-efficiëntie te bereiken en toch de aanbevelingen of voorschriften voor gezondere binnenlucht te volgen.


Veel Produal-transmitters zijn uitgerust met een regeluitgang en kunnen worden gebruikt als een reeks regelaars voor verwarming/koeling of ventilatie. Door bijvoorbeeld de 0...10 V analoge uitgang te gebruiken, kan een ingebouwde PI-controller in de CO2-transmitter HDH worden gebruikt om een FAN- of VAV-systeem met variabele snelheid te regelen en kunnen de metingen worden gedeeld met het gebouwbeheersysteem.

Zorg voor een goede filtratie en overweeg het gebruik van UV-straling
Door de mate van vervuiling van de luchtfilters met verschildruktransmitters te bewaken, is vroegtijdig ingrijpen mogelijk en wordt een voldoende luchtvolume, met name verse lucht, gegarandeerd.


Voor filterbewaking worden drukverschiltransmitters aanbevolen. De PEL-familie biedt meerdere reeksen en opties om efficiënte besturingssystemen te implementeren.

Fijne deeltjes in de lucht beïnvloeden de verspreiding van de virussen. Stel dat wordt gedetecteerd dat de concentratie van geraffineerde deeltjes in de lucht boven een bepaald niveau stijgt. In dat geval is het mogelijk om de personen in een ruimte direct via een wandpaneel of via het gebouwbeheersysteem (GBS) te alarmeren dat de desinfectering moet worden gestart. 

UV-licht reinigt oppervlakken waar deeltjes, virussen en micro-organismen zich kunnen nestelen.



Het filteren van de lucht is de beste manier om de gebruikers van gebouwen te beschermen tegen schadelijke deeltjes. De multi-sensing Siro-zender voor luchtkwaliteit speelt een belangrijke rol bij een gezond en veilig binnenklimaat.

Zorg voor een optimale temperatuur

Het op peil houden van de luchtvochtigheid op 40-60% (RV) en het beheersen van de temperatuur is onder andere belangrijk voor de bescherming van ons immuunsysteem. Meting en controle van deze parameters door sensoren is hierbij cruciaal. De regelaars kunnen het bereik van de instelpunten beperken tot de aanbevolen waarden om overschrijding van de minimum- en maximumlimieten te voorkomen.

Als je er zeker van wilt zijn dat de binnenluchtkwaliteit in jouw gebouw gezond is, neem dan contact met ons op voor advies over metingen en hoe risicofactoren aangepakt kunnen worden door middel van on-demand ventilatieregeling. We focussen ons dan op de volgende zaken:

  • Optimale temperatuur om comfortabele en stabiele omstandigheden te garanderen en een optimale balans met luchtvochtigheid te behouden.
  • Optimale luchtvochtigheid om comfort te garanderen, virussen in de lucht tegen te gaan en vochtschade en schimmelproblemen te voorkomen.
  • Het voorkomen van een hoog gehalte aan kooldioxide om de frisse lucht te behouden en de focus, productiviteit en leervaardigheden van aanwezige personen in een ruimte te vergroten.
  • Het signaleren van vluchtige organische stoffen door het detecteren van gevaarlijke gasemissies om gezondheidsrisico's en onaangename geuren te voorkomen
  • Het detecteren van PM2.5 fijne deeltjes fijnstof om het risico op long- en hartziekten te verminderen (PM1- en PM10-deeltjes worden berekend op basis van PM2.5-meting met een standaard deeltjesgrootteverdeling).

Conclusie: Dit hebben we geleerd over binnenluchtkwaliteit tijdens COVID-19

Een slechte binnenluchtkwaliteit kan aanzienlijk bijdragen aan de verspreiding van virussen. Tijdens de pandemie hebben we geleerd dat de luchtkwaliteit in ruimtes waar mensen samenkomen moet worden gecontroleerd en eventueel moet worden aangepast voor onze gezondheid. Verder ontdekten we dat het een mensenrecht is om toegang te krijgen tot informatie over de luchtkwaliteit in de gebouwen.

Dankzij de inspanningen van verschillende organisaties en overheden werd tijdens de pandemie het belang van de binnenluchtkwaliteit benadrukt, het publiek bewust gemaakt en nieuwe regelgeving gecreëerd en geïmplementeerd. Ik ben ervan overtuigd dat de ontwikkelingen op het gebied van een gezond binnenklimaat elkaar nu nog sneller zullen opvolgen. Zelfs als COVID-19 misschien nooit helemaal verdwijnt en/of nieuwe epidemieën uitbreken, zal de luchtkwaliteit in gebouwen beter en gezonder zijn dan voorheen.